مطالعه و بررسی امکان پذیری و نحوه استقرار بازار آب
محور پژوهش
محیط زیست
پژوهشکده/دانشکده
پژوهشکده آب و فاضلاب
عنوان
مطالعه و بررسی امکان پذیری و نحوه استقرار بازار آب
هدف از اجرای پژوهش، کاربردها، مزیت‌ها و ضرورت انجام پروژه
: صحبت از بازار آب در ادبیات قانونی و سیاستی ایران سابقه نسبتا قابل توجهی دارد و دنبال کردن ایده بازار از دهه 1380 مطرح بوده است. از برنامه توسعه سوم، توجه به کارآیی اقتصادی آب مدنظر مسوولان اجرایی و قانون‌گذاران بوده و در ذیل تبصره «2» ماده (106) این قانون، تقویت بازارهای محلی آب، به ‌عنوان یکی از وظایف وزارت نیرو مطرح شده است، طرحی که تاکنون به مرحله اجرا درنیامده است. مطالعات استقرار بازارهای محلی آب در مناطق پایلوت چهارگانه طی سالهای اخیر در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفته است که تحت نظر ستاد وزارت نیرو و شرکت مدیریت منابع آب ایران اقدام برای پیاده سازی بازار آب در چند دشت بحرانی کشور برنامه ریزی شده است که دو منطقه پایلوت آن به دانشگاه صنعتی اصفهان واگذار شده است. نهاد بازار، قابلیت آن را دارد که سازوکار مبادله آب را بین بهره‌برداران برای تطبیق کارآمدتر نیازها با امکانات آبی موجود فراهم سازد. از اینرو، سازوکار بازار می‌تواند به‌طور بالقوه موجبات رشد اقتصادی، کاهش تنش‌های ناشی از رقابت در شرایط کم آبی و تخفیف آثار زیست محیطی را فراهم آورد. بازارهای آب می‌توانند انگیزه‌های مناسب اقتصادی برای بهبود كارایی استفاده از آب و تخصیص مجدد آب به استفاده‌های با ارزش بیشتر را بدون برانگیختن مخالفت آب‌بران قدیمی ‌و استفاده‌كنندگان فعلی از آب، فراهم نمایند. اهداف طرح عبارتند از: بررسی شرایط، امکانات، رصت ها و چالش ها و موانع برسر راه ساماندهی و تقویت بازار های محلی و منطقه ای آب تلاش در جهت یافتن راهکارهای مطمئن برای رفع موانع تقویت و توسعه بازار فراهم کردن امکان حمایت و پایش دائمی اجرای پایلوت و ارزیابی مستمر آن و رفع نواقص و تعمیم اقدامات و تجربیات حاصل از اجرای پایلوت به سایر مناطق کشور گزارش و شرح زیرساخت‌ها، فعالیت‌ها، و دستاوردها اطلاعات و تحلیل های اولیه در رابطه با شرایط اقتصادی، اجتماعی و منابع آب منطقه جمع آوری و تحلیل شده است. در این مطالعه، ضمن معرفی منطقه مطالعاتی و ترسیم تقسیمات سیاسی و هیدرولوژیکی محدوده، وضعیت منابع آب سطحی و زیرزمینی و بیلان محدوده طی سالهای اخیر ارائه شده است. همچنین اطلاعاتی در رابطه با شاخصهای جمعیت، شرایط اقتصادی و اجتماعی منطقه تشریح گردیده است. بر اساس شناخت وضع موجود ناشی از بازدیدهای میدانی و تحلیل داده های آماری پرسشنامه هایی جهت شناسایی شرایط اقتصادی و اجتماعی لازم جهت استقرار بازار آب تدوین و توسط ذینفعان تکمیل شده است. نتایج آماری حاصل از تحلیل پرسشنامه‌ها در گزارش تحلیل شده است. همچنین ابعاد بازار آب رسمی و غیر رسمی در منطقه شناسایی و گزارش شده است. دستاوردهای طرح به شرح زیر است: شناسایی پتانسیلهای خرید و فروش آب در منطقه شناسایی محدوده برای اجرای بازار محلی شناسایی موانع و مشکلات در راه‌اندازی بازار آب در منطقه پیشنهادات برای اجرای بازار آب موفق تصاویر و محتوای گرافیکی مرتبط: