تعیین نیاز آبی رودخانه‌ها و تالاب‌های كشور برای استمرار کارکردهای اکولوژیک آنها
محور پژوهش
محیط زیست
پژوهشکده/دانشکده
منابع طبیعی
حوزه پژوهش
ارزیابی و مدیریت اکوسیستم‌های آبی
عنوان
تعیین نیاز آبی رودخانه‌ها و تالاب‌های كشور برای استمرار کارکردهای اکولوژیک آنها
هدف از اجرای پژوهش، کاربردها، مزیت‌ها و ضرورت انجام پروژه
: بهره‌برداری خردمندانه از منابع آب ضمن حفظ کارکردها و ارزش‌های بوم‌سازگان‌های آبی، از مهمترین اهداف مدیریت جامع منابع آب است. با وجود سابقه احداث سدهای مخزنی در نیم قرن اخیر در كشور، حداقل‌های حقابه محیط زیستی بسیاری از رودخانه‌ها و تالاب‌های كشور در بسیاری از مواقع تامین نشده است. این مشكل در مورد رودخانه‌ها و تالاب‌های مرزی كشور بسیار حادتر است و لازم است به صورت علمی و روش‌مند مقادیر حقابه محیط زیستی این بوم‌سازگان‌های بسیار ارزشمند تعیین و مطالبه گردد. متاسفانه در سال‌های گذشته در وزارت نیرو به عنوان مسئول تعیین، تخصیص و تامین حقابه بخش‌های مختلف، تعیین و تامین اصولی حقابه رودخانه‌ها و تالاب‌های كشور مغفول مانده و تنها از روش‌های هیدرولوژیكی، بدون توجه به نوع و كاركردهای بوم‌سازگان‌های آبی استفاده شده است. خوشبختانه با تصویب و اجرایی شدن قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌های کشور در سال 1396, تامین نیاز آبی محیط زیستی تالاب‌های کشور ضمانت قانونی و اجرائی بهتری یافته است. طبق این قانون سازمان حفاظت محیط زیست مکلف شده نیاز آبی زیست محیطی تالاب‌ها را تعیین کند و وزارت نیرو نیز مکلف است ضمن تدوین و اجرای برنامه مدون نسبت به تخصیص و تامین آن اقدام کند. نیاز به تخصص‌های مرتبط در این زمینه در كشور بیش از پیش احساس می‌شود و با توجه به انواع مختلف و كاركردهای بوم‌سازگان‌های آبی و خصوصیات اقلیمی مناطق مختلف كشور لازم است روش‌های تعیین حقابه بومی‌سازی گردد. گزارش و شرح زیرساخت‌ها، فعالیت‌ها، و دستاوردها خوشبختانه دانشگاه صنعتی اصفهان در زمینه اجرای طرح‌های شناخت و تعیین حقابه محیط زیستی رودخانه‌ها و تالاب‌های كشور پیشرو بوده است و در این راستا طرح‌های تحقیقاتی برای تعیین نیاز آبی رودخانه زاینده‌رود و تالاب بین المللی گاوخونی، تالاب شور گلپایگان و تالاب‌های هامون بر اساس قراردادهای منعقد شده بین سازمان حفاظت محیط زیست، اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان، اداره کل حفاظت محیط زیست استان سیستان و بلوچستان و دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی در سال‌های 1387 و 1393، 1395 و 1397 انجام شده است. بعلاوه تخصص‌های لازم (مطالعات پایه و داده‌های مکانی، هیدرولوژی، اقلیم، بوم‌شناسی، پایش كیفیت آب، هیدرولیک، مهندسی رودخانه، منابع و مصارف آب، سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی) برای ارائه روش‌های بومی در این زمینه در دانشگاه صنعتی اصفهان وجود دارد. پتانسیل‌ها و زمینه‌های پژوهشی در افق پیش رو همكاری با ارگان‌های ذیربط (وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست) در زمینه بومی‌سازی تعیین حقابه محیط زیستی رودخانه‌ها و تالاب‌های كشور همكاری با ارگان‌های ذیربط (وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست) در زمینه بومی‌سازی حد حریم و بستر رودخانه‌ها و تالاب‌های كشور تصاویر و محتوای گرافیکی مرتبط:





تعیین نیاز آبی رودخانه زاینده رود و تالاب بین المللی گاوخونی