پایش آلودگی‌های محیط زیست در حوزه آب، خاک و هوا
محور پژوهش
محیط زیست
پژوهشکده/دانشکده
منابع طبیعی
حوزه پژوهش
پایش آلودگی‌های محیط (آب، خاک و هوا) و راه‌های کنترل و کاهش آنها
عنوان
پایش آلودگی‌های محیط زیست در حوزه آب، خاک و هوا
هدف از اجرای پژوهش، کاربردها، مزیت‌ها و ضرورت انجام پروژه
: مدیریت، پایش و کنترل آلاینده‌ها از راهبردهای کلان زیست محیطی محسوب می‌شود. با این حال آنچه همیشه بیشتر مدنظر قرار گرفته است "مدیریت و کنترل آلاینده ها" بوده تا "پایش و سنجش" آنها. به عبارت ساده‌تر «پایش آلودگی‌ها» به این دلیل که فاقد خروجی مشهودی است و با این ذهنیت که وقتی آلودگی‌ها اعم از آلودگی هوا، پساب، خاک و پسماند محرز هستند چه نیازی به سنجش و اندازه‌گیری دارد همواره مغفول مانده است. این درحالی است که یکی از کاستی‌های اساسی محیط زیست در پیگیری‌های قانونی در خصوص اعمال جرایم و کنترل منابع انتشار آلودگی در مراجع قضایی و بویژه محاکم بین‌المللی فقدان اسناد موثق و مستند در زمینه پایش آلاینده‌ها بوده است. عدم وجود نتایج آنالیز پیوسته و مستمر از شاخص‌های آلایندگی در پایش‌های منابع زیستی همچون دریا، رودخانه، گردوغبار بالاخص در موضوعاتی که در ارتباط با کشورهای همسایه بوده و یا جنبه فراملی دارند عملا موجب گردیده که پیگیری‌های انجام شده از کفایت مستندات برخوردار نبوده و نتوانند بنحو مناسبی از ابزارهای قانونی بهره گیرند. طی سال‌های گذشته عدم توجه به کیفیت در حوزه پایش‌های محیط زیست علیرغم رشد روزافزون آزمایشگاه‌های معتمد از یک سو و معضل تحریم‌ها بواسطه نیاز به تجهیزات و خدمات راهبری و نگهداری ایستگاه‌های پایش از سوی دیگر موجب ایجاد موانع بسیار در مسیر بهبود وضعیت سنجش و پایش آلاینده‌ها در کشور شده است. براین اساس یکی از مهمترین اقدامات برای رفع مشکلات موجود، استفاده از پتانسیل‌های تجهیزاتی و تخصصی دانشگاه‌های برتر كشور در زمینه پایش آلاینده‌ها در حوزه آب، خاك و هوا است كه با سلامت جامعه ارتباط مستقیم دارد. گزارش و شرح زیرساخت‌ها، فعالیت‌ها، و دستاوردها - اجرای پروژه مشترک بین المللی در زمینه بررسی وضعیت آلودگی سواحل استان خوزستان با همکاری دانشگاه کپنهاگ دانمارک و اداره کل حفاظت محیط زیست استان خوزستان: پروژه مذکور در قالب تفاهم نامه همکاری بین المللی بین دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه کپنهاگ دانمارک با مشارکت 3 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی آن دانشگاه انجام شد. از نتایج پروژه مذکور تعیین وضعیت و منشا ترکیبات هیدروکربنی آروماتیک چندحلقه ای در سواحل استان خوزستان بود که در مجله Marine Pollution Bulletin در سال 2016 به چاپ رسیده است. همچنین بنا به اهمیت و موفقیت این طرح مشترک خبر مربوط به آن در سایت دانشگاه کپنهاگ دانمارک منتشر گردید که در زمینه ارتقای وجهه بین‌المللی دانشگاه و کشور حایز اهمیت بوده است. - اجرای پروژه مشترک بین المللی با همکاری دانشگاه علوم زمین چین و اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان در زمینه پایش فلزات سنگین در ذرات معلق هوای شهر اصفهان: با توجه به اهمیت مبحث آلودگی هوای شهر اصفهان این پروژه در قالب تفاهم نامه همکاری بین دانشگاه صنعتی اصفهان و دانشگاه علوم زمین چین تعریف و اجرا شد. از نتایج پروژه مذکور تعیین وضعیت و منشا فلزات سنگین هوای شهر اصفهان بود که در مجله Journal of Environmental Science در سال 2018 به چاپ رسیده است. - اجرای پروژه کلان در سطح استان اصفهان با موضوع منشایابی و سهم بندی ذرات معلق هوا: این پروژه یکی از دو پروژه کلان و مهم شهر اصفهان در زمینه آلودگی هواست که طی 3 سال از سال 1396 تا سال 1399با مشارکت شهرداری اصفهان و اداره کل محیط زیست استان اجرا شده است. از دستاوردهای پروژه مذکور تعیین سهم منابع آلاینده هوا (ذرات معلق) در شهر اصفهان، اولویت بندی منابع تولید کننده آنها، تهیه نقشه اولویت بندی کانونهای مولد ذرات در شرق اصفهان و تهیه نقشه پراکنش ذرات معلق ناشی از بخش حمل و نقل در معابر و خیابانهای کلان شهر اصفهان بوده است. پروژه مذکور از حیث برنامه‌ریزی و مدیریت آلودگی هوای شهر اصفهان بسیار حایز اهمیت بوده است. در اجرا تخصص‌های مختلف دانشگاه صنعتی اصفهان مانند محیط زیست، حمل و نقل و شیمی مشارکت داشته‌اند. همچنین دانشگاه کپنهاگ دانمارک نیز در بخش آنالیز مشارکت داشته است. - اجرای پروژه تهیه فهرست سیاهه انتشار آلودگی هوای شهر قم با مشارکت کنسرسیوم آلودگی هوای دانشگاه‌های برتر کشور: تهیه فهرست سیاهه انتشار کلانشهرهای کشور که جز پروژه‌های برتر وزارت علوم در سال 1398 بوده است در قالب کنسرسیوم دانشگاه سطح 1 کشور اجرا شده و مجری شهر قم، دانشگاه صنعتی اصفهان بوده است. از خروجی‌های مهم این پروژه تعیین سیاهه انتشار منابع ثابت و متحرک آلاینده هوا در شهر قم بوده است. همچنین تعیین سناریوهای کاهش آلودگی هوا نیز در قالب این پروژه انجام شده است که مبنای سیاست‌گزاری و تصمیم‌گیری مدیران در حوزه محیط زیست استان قم می‌تواند قرار گیرد. پتانسیل‌ها و زمینه‌های پژوهشی در افق پیش رو - پایش آلودگی محیط زیست به ویژه در زمینه آلودگی آب و هوا در سطح استان و کشور در قالب پروژه‌های پژوهشی و تحصیلات تکمیلی - بررسی راهکارهای کاهش آلودگی هوا در منابع مختلف با توجه به اولویت‌بندی های صورت گرفته - استفاده از پتانسیل بین المللی برای اجرای پروژه‌های مشترک ملی و بین‌المللی در زمینه پایش و پالایش آلاینده‌های محیط زیست - تقویت روابط بین المللی در حوزه محیط زیست (مانند فرصت‌های مطالعاتی و تبادل دانشجو) و به اشتراک‌گذاری تجربیات موفق - تقویت ارتباط در سطح استان و منطقه با سازمان‌های تاثیرگذار و مسئول مانند سازمان حفاظت محیط زیست، شهرداری‌ها و ... تصاویر و محتوای گرافیکی مرتبط:
